Wat hebben we daarvoor gedaan?

In 2021 is gewerkt aan de robuustheid en toekomstbestendigheid van het infrastructurele netwerk op corridors waaronder goederenvervoer over water, buisleidingen, A15 Verkenning Papendrecht Gorinchem in het kader van het MIRT Goederenvervoercorridors.

Verslogistiek
De provincie Zuid-Holland is samen met partners als het Havenbedrijf Rotterdam en provincie Limburg gestart met een aanpak voor verslogistiek voor het Knooppunt Rotterdam op de goederenvervoercorridor Oost Zuid-Oost. Hiervoor zijn handelingsperspectieven uitgewerkt en bestuurlijke besluiten over concrete maatregelen voorbereid. In het kader van modal shift is In 2021 samen met de markt bezien wat eventuele mogelijkheden van vervoer per spoor zijn voor versproducten uit de greenport vanaf de Coolport Waal Eemhaven verbinding naar:

• Berlijn met Deutsche Bahn;
• Scandinavië (voor COOP);
• Duitsland met Cargobeamer (trailers op de trein);
• Frankrijk en Spanje met Lorryrail (trailers op de trein).

MIRT GVC Zuid
Voor het MIRT-onderzoek Goederenvervoercorridor (GVC) Zuid is de haalbaarheid onderzocht van een ‘light’ aanpak. Dit betreft het versterken van de samenwerking binnen het goederenvervoer en de logistiek en waar mogelijk een aansluiting bij het reeds operationele programma GVC Oost-Zuidoost. Dit onderzoek heeft geleid tot een voorstel voor een integraal corridorprogramma inclusief een bijbehorende uitvoeringsorganisatie en een bestuurlijk beheermodel. Door het niet doorgaan van het bestuurlijk overleg MIRT is dit nog niet met het Rijk besproken.

MIRT-verkenning A15
De MIRT verkenning A15 PaGo is door het ministerie van IenW in 2021 vervolgd nadat in het bestuurlijk overleg MIRT in het najaar van 2020 het budget met € 375 mln was verhoogd ten behoeve van het alternatief 2x3 rijstroken. In 2021 is nog geen voorkeursalternatief vastgesteld; deze mijlpaal is verschoven naar 2022. De provincie Zuid-Holland heeft in 2021 voor de MIRT verkenning A15 PaGo met name inzet gepleegd op twee meekoppelkansen. Ten eerste de realisatie van de snelfietsroute F15, waarvoor de provincie in 2021 op verzoek van Rijkswaterstaat is gestart met een onderzoek naar mogelijke alternatieven voor de beoogde huidige route ten zuiden van de A15. Ten tweede de aanleg van een ecologische verbinding waarmee de barrièrewerking van de A15 wordt gemitigeerd. In overleg met het waterschap is in 2021 nader verkend hoe een werk-met-werk-oplossing voor een otterverbinding kan samengaan met de aanleg van een nieuw boezemkanaal. Daarnaast is met Rijkswaterstaat een expertmeeting belegd om voor de eventuele verlegging van de provinciale N216 ter hoogte van de Schelluinen tot ontwerpoptimalisatie te komen.

Modal shift
Voor de verandering van vervoerswijze van spoor naar buis is in 2021 de haalbaarheidsstudie opgeleverd. De studie gaat over de aanleg van een leidingenbundel voor C4-LPG, propeen, waterstof en CO ₂  tussen Rotterdam en Chemelot (project Deltacorridor). Hierbij was ook de provincie betrokken. Het Havenbedrijf Rotterdam en het Rijk hebben afgesproken om verder onderzoek naar de aanleg van deze leidingen te gaan doen. In november 2021 is in het Bestuurlijk Overleg Meerjarenprogramma Infrastructuur Energie en Klimaat (BO MIEK) het project benoemd als project van nationaal belang en is de verkenningsfase gestart.
 Om meer keuzes te hebben voor elkaar vervangende vervoerswijzen, inclusief logistieke hubs, is gewerkt aan de Citybarge , een kleine elektrische duwboot, in te zetten voor binnenstedelijk vervoer. Deze is mede door een subsidie van de provincie operationeel en in 2021 zijn proefvaarten geweest in Leiden en Den Haag. Ook is overlegd met onder andere Delft, bedrijven en diverse horeca over de inzet van de Citybarge.

Truckparkings
Over de inzet van digitale) oplossingen voor veilige en vlotte doorstroming op provinciale- en rijksinfrastructuur hebben de corridorpartijen, een handhavingsplan Truckparkings opgesteld voor de gehele goederenvervoercorridor Oost Zuid-Oost.

Duurzaam transport
We hebben voor de binnenvaart onderzoek gedaan naar alternatieve brandstoffen om het transport te verduurzamen. Voor zero-emissie heeft de provincie verder gewerkt aan elektrificatie (Zero Emission Shipping) en waterstoftoepassing binnen Rhine Hydrogen Integration Network of Excellence (RH2INE). Zie beleidsprestatie 2.3.1 Duurzame mobiliteit.

Internationale goederencorridors
De provincie heeft de samenwerking op nationale en internationale corridors versterkt. Zo is de provincie Zuid-Holland een van de indieners geweest van de ‘Roadmap Carbon Neutral Corridor’,die de European Grouping of Territorial Cooperation (EGTC) inmiddels heeft goedgekeurd. Daarnaast is de provincie Zuid-Holland sinds half 2021 voorzitter voor de EGTC. We zijn samen met partners in Nederland en buurregio’s in het buitenland een studie gestart naar waterstoftoepassingen in mobiliteit langs de Rotterdam-Genua corridor (RH2INE). Zie beleidsprestatie 2-3-1 Duurzame mobiliteit.

Fiets
Om de ontwikkeling van snelfietsroutes te versnellen, hebben we in 2021 plannen gemaakt voor snelfietsroutes tussen Alphen aan den Rijn en Gouda, Bodegraven en Gouda en Krimpenerwaard en Rotterdam. We hebben daarnaast bijgedragen aan de plannen voor een route tussen Alphen aan den Rijn en Leiden. Ook hebben we voorstellen ontwikkeld om de Velostrada verder uit te bouwen naar Leiden en Leiderdorp. Samen met de Metropoolregio Rotterdam-Den Haag hebben we een onderzoek voorbereid naar de route van Dordrecht naar Rotterdam.    

We hebben de uitkomsten van de verkeersveiligheidsanalyse (verkeersveiligheidsindicatoren) en de fietspotentiescan van de Fietsersbond gebruikt bij het Zuid-Hollands Toekomstbeeld Fiets . Het Toekomstbeeld bevat de belangrijkste knelpunten in de periode tot 2040.   

Concessies openbaar vervoer
Ook in 2021 waren we verantwoordelijk voor diverse vormen van openbaar vervoer: het stad- en streekvervoer per bus, de contracten voor openbaar vervoer over het water (Waterbus), en twee regionale treindiensten, namelijk Dordrecht-Geldermalsen (MerwedeLingelijn) en Gouda-Alphen aan den Rijn. Dit is exclusief het vervoer in de Metropoolregio Rotterdam-Den Haag.
Daarnaast is gewerkt aan vervoerplannen voor 2022. Hierbij is het aanbod beter in overeenstemming gebracht met de vraag, waarbij rekening is gehouden met de gevolgen van corona. Uitgangspunt hierbij is het Transitieplan OV, dat in 2021 is ontwikkeld en door Provinciale Staten is vastgesteld.
De aanbesteding van de concessie Zuid-Holland Noord is uitgesteld door onzekerheid over de gevolgen van corona. In 2021 is een noodconcessie gemaakt voor de periode na afloop van de bestaande concessie, eind 2022. Dit geeft meer tijd om de langetermijngevolgen van corona goed in de concessie te verwerken. Het nieuwe contract van de Waterbus is in 2021 gegund. Het nieuwe contract is ingegaan bij de dienstregeling 2022. Tot slot zijn knelpunten in het openbaar vervoer geïnventariseerd en gesprekken gestart met de wegbeheerders.

Ketenmobiliteit
In 2021 zijn de nieuwe P+R-terreinen Heinenoord en Numansdorp opgeleverd. Ook is gewerkt aan de introductie van nieuwe deeltaxisystemen in de concessies Hoeksche Waard – Goeree Overflakkee (OV op Maat ) en Drechtsteden Molenlanden Gorinchem (Bestelbuzz ). Beide systemen zijn tegelijk de dienstregeling 2022 gestart. Een nieuw dynamisch reizigersinformatiesysteem is in 2021 aanbesteed.
In 2021 is gewerkt aan een nieuw deelfietsensysteem in de concessie Drechtsteden Molenlanden Gorinchem. Het systeem, onder de naam Donkey Republic , is in december 2021 gestart.

Provinciale projecten in voorbereiding en uitvoering
In 2021 is ondanks de coronacrisis doorgewerkt aan de voorbereiding van provinciale projecten, zoals:

• De kruising N214/N216 (g rondverwerving, ruimtelijke procedures en afstemming overige werkzaamheden in de omgeving);
• De N211 Wippolderlaan (verlening omgevingsvergunning en voorbereidende werkzaamheden);
• De N207 Bentwoudlaan en Verlengde Bentwoudlaan en verbetermaatregelen Hazerswoude-Dorp (opstellen Ontwerp Provinciaal Inpassingsplan);
• Een nieuwe R-net verbinding tussen Rotterdam en Oud-Beijerland (momenteel nog met tijdelijke haltes omdat de woningbouw is vertraagd);
• De N223 Duurzaam Veilig fase 3 (afronding veilige inrichting deel ‘t Woudt - A4 en start veilige inrichting deel ’t Woudt - Noord-Lierweg);
• Verbreding Delftse Schie incl. verplaatsing Loswal/Ligplaatsen Schieoevers Delft (ruimtelijke ordening- en waterprocedures).

Ook is verder gewerkt aan:

• De Rijnlandroute (ter inzagelegging ontwerp partiële herziening van het inpassingsplan RijnlandRoute , oplevering fietstunnel Hofweg en fietspad Wassenaar - Stevenshof, afwerking tunnelbuizen , start groencompensatie en verlegging kabels en leidingen );
• In de concessie Drechtsteden, Molenlanden en Gorinchem) is de eerste HOV-halte opgewaardeerd (R osmolenweg, Papendrecht). Diverse haltes zijn vanwege doorlooptijden van leveranties nog niet opgewaardeerd, de werkzaamheden zijn wel gestart, De uitvoering is in 2022. Voor de overige haltes zijn de contracten voorbereid voor publicatie en gunning.
• De N215 Melissant Dirksland (afronding werkzaamheden door nieuwe aannemer);
• De N59 Energy Highway (intelligente verkeersregelinstallaties/IVRI’s en rijstrookindeling Hellegatsplein);
• De aanleg N207 Vredenburghlaan (is in 2021 eerder dan gepland afgerond en in gebruik genomen) ;
• Het project N222 Verdubbeling Veilingroute N466-Lange broekweg is opgeleverd;
• Voorbereiding en realisatie van (snel)fietsroutes en andere fietsprojecten. In 2021 zijn verschillende fietsprojecten gerealiseerd en verder voorbereid. Zo is een deel van de fietsenstalling in Gouda opgeleverd en is het startsein gegeven voor de bouw van een nieuwe stalling in Dordrecht. Op circa 200 kilometer provinciaal fietspad is kantmarkering aangebracht om de veiligheid te bevorderen. Ook aan snelfietsroutes is in 2021 verder gewerkt (participatie, ontwerp, uitvoering) met gemeenten en omgeving.

Rijksinfrastructuurprojecten
In 2021 hebben we inhoudelijk bijgedragen aan verschillende rijksinfrastructuurprojecten zoals:

• De A24 Blankenburgverbinding ;
• De A16 Rotterdam ;
• De A4 Haaglanden -N14 ;
• De A4 Burgerveen–N14 ;
• De A27 Houten–Hooipolder ;
• De A15 Suurhoffbrug ;
• De A29 Heinenoordtunnel;
• De A16 Van Brienenoordbrug;
• Voor de A4 Haaglanden–N14 heeft de Minister van I&W vanwege de stikstofproblematiek nog geen Tracébesluit genomen. Om die reden zijn er nog geen overeenkomsten opgesteld tussen Rijk en provincie. Wel is er overeenstemming bereikt over het ontwerp aansluiting A4-N223.

Minder hinder aanpak
De komende jaren is er veel groot onderhoud in de provincie Zuid-Holland aan infrastructuur van Rijk, provincie en gemeenten. We willen zorgen dat dit zo min mogelijk hinder veroorzaakt en tegelijk nagaan of hindermaatregelen ook structureel tot slimmer mobiliteitsgebruik leiden. In 2021 is hiervoor gewerkt aan de uitvoeringsorganisatie Zuid-Holland Bereikbaar. Alle acht deelnemende partijen hebben eind 2021 ingestemd met de start van de organisatie, waarmee er nu gezamenlijk gewerkt zal worden aan deze aanpak.

Mobiliteit en Verstedelijking (MoVe)
Als provincie waren we ook in 2021 medeopdrachtgever en participant in het gebiedsprogramma Mobiliteit en Verstedelijking (MoVe) Rotterdam - Den Haag in het kader van het MIRT. Met gemeenten en de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) hebben we samengewerkt aan de MIRT-verkenningen naar en uitwerkingen van de oeververbindingen (Brienenoord, Algera en een nieuwe oeververbinding tussen Feyenoord en Kralingen) in de regio Rotterdam, het Central Innovation District (CID)/Binckhorst in Den Haag en bereikbaarheidsmaatregelen voor Voorne Putten/Haven Rotterdam en het Westland. Voor een aantal projecten heeft de provincie een financiële reservering opgenomen in de begroting en in het Programma Zuid-Hollandse Infrastructuur via het Kaderbesluit Bereikbaarheid. Ook hebben we met de programmapartners binnen de programmalijn Metropolitaan OV en Verstedelijking gewerkt aan het voorstel Schaalsprong Metropolitaan OV en Verstedelijking (MOVV), dat eind 2021 is ingediend voor het Nationaal Groeifonds. Voor de Algeracorridor hebben we subsidie verleend aan de gemeente Krimpen aan den IJssel voor diverse kortetermijnmaatregelen bij het onderhoud aan de Grote Kruising.

Tot slot hebben we met kennis en expertise bijgedragen aan de verschillende verstedelijkingsopgaven over bereikbaarheid, bijvoorbeeld bij de provinciale Verstedelijkingsstrategie, de Verstedelijkingsalliantie en het gebiedsprogramma MoVe.

We hebben op landelijk en regionaal niveau gewerkt aan Smart Mobility (krachtenbundeling) door deelname aan diverse landelijke werkgroepen zoals Slim, Cybersecurity en Infrastructuur van de toekomst. Verder namen we deel aan het landelijk verkeersmanagementberaad voor de samenwerkingsagenda 2021-2022 waarin diverse thema’s worden onderzocht.

Mobiliteitsdata
In 2021 is het Regionaal DataTeam opgericht dat ervoor moet zorgen dat we de publieke mobiliteitsdata in de regio op orde krijgen (90% van de data op orde in 2023). Het regionale datateam valt onder Zuid-Holland Bereikbaar.
Daarbij hebben we een nieuw contract afgesloten voor onze brugsensoren via het Nationaal Data Warehouse (NDW). Hiermee kan real-time de status van onze bruggen worden doorgegeven aan afnemers als service providers (navigatie), kennisinstellingen en marktpartijen. Zo werken we aan betere mobiliteitsdata en betere ontsluiting daarvan. Daarnaast hebben we een nieuw contract voorbereid voor de markt om wegverkeerstellingen en Floating Car Data (reistijden op het provinciale wegennet) in te winnen. Het nautisc datacontract om scheepvaarttellingen op onze vaarwegen in te winnen is na een pilot opgeschaald naar meer meetpunten (via het NDW).

Intelligente verkeersregelinstallaties (IVRI’s)
We hebben onze verkeersregelinstallaties verder opgewaardeerd tot zogeheten intelligente verkeersregelinstallaties (IVRI’s). Om bij verschillende IVRI’s gericht voorrang te geven aan ambulances, fiets en goederenvervoer hebben we in 2021 gewerkt aan een Prioriteitskader iVRI’s, om voorangsverzoeken tussen verschillende doelgroepen te kunnen afwegen. Het project iVRI’s Talking Traffic is afgerond en in beheer genomen. Daarnaast hebben we in 2021 een raamcontract iVRI’s op de markt gebracht om onze verkeerslichten efficiënter om te kunnen bouwen bij onderhoud aan de weg.

Connected Transport en Blauwe Golf
We hebben bijgedragen aan digitalisering van de logistieke sector door via Connected Transport Corridors het mogelijk te maken voor vrachtverkeer om voorrang aan te vragen bij onze intelligente verkeersregelinstallaties (iVRI’s). Op 9 corridors en ruim 40 kruispunten zijn de iVRI’s ingeregeld door deelname aan het digitale spoor van de MIRT Goederenvervoercorridors (zie beleidsprestatie 2-1-1 Efficiënt goederenvervoer) .
Voor de ‘Blauwe Golf” zijn we in Leiden in 2021 gestart met een proef bij de Lammebrug waar getest is me voorspelling van brugopeningen met de brugmonitor-applicatie op basis van real-time verkeersgegevens. Ook zijn we gestart met een data-experiment scheepvaart algoritme om de aankomst van schepen bij bruggen te kunnen voorspellen.
De nieuwe applicatie ScheepvaartVolgSysteem is live op de provinciale bediencentrales. Brugbedienaren gebruiken deze applicatie om goed zicht te hebben op het scheepvaartverkeer op de provinciale vaarwegen. Verder hebben we in 2021 met Rijkswaterstaat gewerkt aan een rechtstreekse koppeling van scheepvaartdata om (beroeps)scheepvaartbewegingen te kunnen volgen.

Incidentmanagement
In 2021 hebben we eraan gewerkt digitale meldingen beschikbaar te krijgen over de restduur van incidenten die via het NDW ontsloten worden aan service providers (zoals TomTom en Flitsmeister) en daarmee indirect aan de weggebruikers.

Hardware en cybersecurity
In 2021 hebben we het glasvezelnetwerk verder uitgerold naar IVRI’s en camera’s. Hierdoor is er een snellere verbinding naar onze objecten mogelijk geworden en kan ongewenst gebruik worden voorkomen. We hebben op basis van audits verbeteringen doorgevoerd in het cybersecurity management systeem (CSMS) en daarmee kwetsbaarheden in systemen verholpen. Diverse medewerkers met een sleutelpositie binnen het werkveld zijn opgeleid in cybersecurity en behaalden het NEN-certificaat. Tot slot is gewerkt aan een beter bewustzijn in de organisatie over cybersecurity.

Autonoom rijdende shuttles ESA-ESTEC
Door de coronamaatregelen is de proef van de autonoom rijdende shuttles op het terrein van ESA-ESTEC niet volledig uitgevoerd en afgerond. Het terrein was vaak afgesloten, waardoor de shuttles aanzienlijk minder konden rijden dan gepland. De proef wordt in 2022 afgerond.

Beheer infrastructuur

• In 2021 is de provincie gestart met de aanbesteding van de contractgebieden Noord en West voor het beheer en onderhoud van wegen en bermen. In deze contracten wordt de uitvoering van beheeractiviteiten, zoals herstel asfalt, bestrating, verlichting, bebording, maaiwerkzaamheden, putten schoonhouden, riolering, bermsloot baggeren, incidenten management, gladheidsbestrijding en data inwinnen integraal in handen gegeven van 1 opdrachtnemer per contractgebied. Momenteel is de aanbestedingsprocedure in de selectiefase.
• Het meerjarige dagelijks beheer en onderhoud aan de vaarwegen is in maart 2021 gegund aan een nieuwe aannemer. In september is de transitiefase afgerond. Er wordt met een elektrisch aangedreven schip geschouwd.
• In 2021 zijn onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd aan de oevers op traject 1 (Delftse Schie), traject 9 (Gouwe) en traject 10 (Merwedekanaal), de Hefbrug Waddinxveen, de wegverharding op de N207b, N207c, N209, N228 en N489. Voor het rijksmonument Sluis Leidschendam is CE-markering aangebracht. Daarnaast zijn in 2021 studies uitgevoerd en voorbereidingen getroffen voor het onderhoud aan de beweegbare kunstwerken op traject 1 (Delftse Schie), traject 2 (Rijn-Schiekanaal), traject 9 (Gouwe) en traject 10 (Merwedekanaal). In de voorbereiding van het oeverproject ‘Vaarweg van de energietransitie’, is een haalbaarheidsstudie uitgevoerd en zijn drie pilotlocaties op traject 2 (Rijn-Schiekanaal), traject 7 (Aarkanaal) en traject 8 (Oude Rijn, Alphen – provincie Utrecht), gekozen waar met een ander materiaal dan staal de oeverconstructie duurzaam wordt uitgevoerd.
• In 2021 zijn de voorbereidingen getroffen om steunpunt Coenecoop te herbouwen en het terrein opnieuw in te richten. Doordat er grote risico’s werden voorzien in de uitvoering van het project zijn een aantal projectonderdelen in volgorde gezet (in plaats van gelijktijdig). Hierdoor is de doorlooptijd van het project met een jaar verlengd. De langere doorlooptijd heeft er voor gezorgd dat Coenecoop in het seizoen 2021/2022 beschikbaar was voor de gladheidsbestrijding.
• De versterkingsaanpak beweegbare kunstwerken was er in 2021 op gericht het bestuur beter van de juiste informatie te voorzien. Er zijn vier prioritaire thema’s opgepakt: betere duiding/analyse van en communicatie over storingen, risicomanagement, politiek-bestuurlijke alertheid en aanpak/proces planmatig onderhoud beweegbare kunstwerken. Dit heeft geleid tot concrete versterkingsacties, waarbij naast de technisch inhoudelijke zaken ook gekeken is naar werkprocessen, professioneel handelen van medewerkers en borging van de geleerde lessen in een leeraanpak. In mei en december 2021 hebben wij Provinciale Staten schriftelijk geïnformeerd over de voortgang van de versterkingsaanpak
• In 2021 hebben we een laagdrempelige monitoringsapp gebouwd waarmee we de ontwikkeling van biodiversiteit van de bermen in kaart kunnen brengen. Met de app worden buiten in de berm een aantal meerkeuzevragen beantwoord, zoals het aantal bloemvormen en kleuren, verhouding grassen/bloemen en de hoogte van de vegetatie in de berm. Op basis van de waarneming wordt ook de graslandfase aangegeven. Het is ook mogelijk om foto’s toe te voegen. De app is in 2021 getest door een ecoloog en aangepast voor verdere uitrol in de organisatie.
•  In 2021 is de provincie met andere grote infrapartners, zoals het Rijk, gemeenten Rotterdam en Den Haag, de MRDH, Havenbedrijf Rotterdam en ProRail, een meerjarige samenwerkingsovereenkomst aangegaan met de stichting Zuid-Holland bereikbaar. We willen samen aan het systeem bij (onderhouds)programmering optimaliseren, verkeersmanagement verder vormgeven en fors inzetten op mobiliteitsmanagement.

Verkeersmanagement (brugbediening, incident management)

• In 2021 is het plan voor een nieuwe bediencentrale verder uitgewerkt. Provinciale Staten hebben op 22 september 2021 het Uitvoeringsbesluit genomen. Via het Bestuurlijk Overleg Schieoevers zijn met de gemeente Delft afspraken gemaakt over op eigen terrein parkeren, een toekomstige groenzone op het perceel en het ruimtelijk kader voor de nieuwe centrale. De nieuwe bediencentrale vervangt de bediencentrales De Waard en Leidschendam voor bediening van beweegbare kunstwerken. Ook wordt hier de incident-coördinatiedesk en de opleidings-, trainings- oefeningslocatie gehuisvest;
• Vanuit de incidentcoördinatie desk (IC-desk) wordt het provinciale wegennet real-time gemonitord. De IC-desk verzorgt het verkeersmanagement bij stremming en coördineert de afwikkeling van incidenten en calamiteiten om de weg zo snel mogelijk weer veilig vrij te maken, zodat de bereikbaarheid optimaal blijft. De IC-desk werkt hierbij nauw samen met de Regiodesk. Op basis van de in 2020 uitgevoerde evaluatie zijn in 2021 de werkprocessen verbeterd en is de flexibele schil om de IC-desk heen omgezet in een uitbreiding van de kernbezetting met 2 fte. Daarmee is ook de ontwikkeling van de IC-desk in de nieuwe bediencentrale voorbereid. In het winterseizoen 2020/2021 is de in 2018 aangepaste verruiming van de bedientijden gedurende de zomermaanden geëvalueerd. Van de verruiming heeft slechts een enkel schip gebruikgemaakt. In overleg met belanghebbenden is besloten om de bedientijden vanaf het zomerseizoen 2021 weer terug te brengen naar de situatie van voor 2018. Een uitzondering is gemaakt voor de bruggen en sluizen op de staande mastroute. Hier zijn de verruimde bedientijden gehandhaafd.
• Over de provinciale vaarwegen liggen beweegbare bruggen waarvan er 62 op afstand worden bediend. Afgelopen jaar zijn de bruggen gezamenlijk circa 189.000 keer geopend. De beschikbaarheid van deze bruggen lag op 99.89%, zie ook paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen .
• In 2021 hebben weer diverse buitengewone transporten op het water plaatsgevonden, zoals grote jachten. Voor deze transporten zijn verkeersbegeleiding en speciale maatregelen bij het passeren van de bruggen en sluizen nodig.

Juridisch beheer

• De bevoegdheden van buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s) op de weg zijn beperkter dan die van boa’s op de vaarweg. De inzet van boa’s op de weg heeft zeker toegevoegde waarde. In 2021 is bij het ministerie van Justitie en Veiligheid het verzoek ingediend om boa’s ook in te mogen zetten voor handhaving op provinciale wegen. Het ministerie heeft hier positief op gereageerd. In 2021 zijn een aantal weginspecteurs gestart met de boa-opleiding.
• Het Rijk heeft de geplande inwerkingtreding van de Omgevingswet uitgesteld. De hiermee samenhangende invoering van de meldingsplicht (als vervanging van de vergunningsplicht voor bepaalde werkzaamheden aan kabels en leidingen) is hierdoor ook vertraagd. De invoering van het Digitale stelsel omgevingswet (DSO) is gekoppeld aan de inwerkingtreding van de Omgevingswet en dus ook vertraagd.
• Op ambtelijk niveau is met gemeenten overlegd over de voorwaarden voor de mogelijke toekomstige overdracht van provinciale wegen. Het bestuurlijk traject voor overdracht aan Rotterdam van delen rond de N209/N471 (voor de A16 Rotterdam) is medio 2021 gestart. Daarnaast zijn er in de loop van 2021 diverse kleine overdrachten gedaan.

Klimaatbestendige infra
In 2021 is op basis van de in 2018 uitgevoerde stresstest gestart met een onderzoek naar de aanpak zwakke plekken: hoe en wanneer en mogelijk in combinatie met vervanging. Om de kennis over deze risicobenadering en prioritering van de opgaven te verhogen is deelgenomen aan kennissessies en risicodialogen met onder andere RWS, gemeenten en veiligheidsregio’s. Daarnaast is de provincie Zuid-Holland deelnemer van de P12-werkgroep klimaatadaptatie en -mitigatie.

Om te bepalen of de duurzaamheidsmaatregelen haalbaar en betaalbaar zijn loopt bij het project 'Vaarweg van de energietransitie een proef met ‘ life cycle cost’ toepassing . Verder zijn bij steeds meer aanbestedingen duurzaamheidscriteria toegepast, zoals CO ₂ -reductie en circulair materiaalgebruik. Tot slot is voor een groot deel van de werken de CO ₂ -footprint in kaart gebracht.

Vanuit het Startup In Residence-programma is een pilot gestart om te kijken naar de haalbaarheid om van bermgras eiwitten, panelen en grondverbeteraar te maken. Hierbij is ook een life cycle analysis gemaakt om te kijken hoe dit zich verhoudt tot CO ₂ -uitstoot. Door deze gegevens mee te geven in de toekomstige regiocontracten kan mogelijk de circulariteit binnen het contract verhoogd worden.

In 2019 zijn we samen met het ministerie van Economische Zaken & Klimaat gestart met Small Business Innovation Research (SBIR). Op drie locaties zijn in 2021 bij de damwanden aan de Schie en Gouwe pilots gedaan om energie op te wekken. Uit de eerste evaluaties blijkt dat beide prototypes werken. De testen zijn ook in 2021 doorgegaan om gedurende een volledig kalenderjaar te zien of de prototypes in alle seizoenen voldoende energie opleveren.

In 2021 is gestart met de evaluatie van de toegepaste technieken en duurzaamheidsinnovaties bij de uitvoering van het groot onderhoud aan de N211 en N470. De evaluatie is nog niet volledig afgerond. Wel is de innovatiestrategie opgesteld. Hierin is uitgewerkt hoe deze innovaties, zoals bijvoorbeeld. biobased verkeersborden, circulair- en geopolymeerbeton en ‘koud’ asfalt, op te schalen zijn naar regulier onderhoud.

In 2021 is de provinciale waterstofvisie voor het onderdeel mobiliteit verder ingevuld. Er is gewerkt aan verduurzaming van het openbaar vervoer in de diverse concessies met onder andere de levering van 20 waterstofbussen en de start van de aanleg van een waterstoftankstation voor bussen en in de toekomst ook trucks. Daarnaast is ingezet op het helpen verduurzamen van de binnenvaart met het internationale waterstofprogramma RH2INE, deelname aan het Actieprogramma "Onderweg met Waterstof" van het ministerie en het verder ontwikkelen van een netwerk van laadinfrastructuur voor elektrificatie van de binnenvaart.

Laadinfrastructuur
We hebben de samenwerking voortgezet met de provincie Zeeland voor de Nationale Agenda Laadinfrastructuur (NAL)-regio Zuidwest . Het aantal laadpunten in beide provincies is gestegen van 7.746 (eind 2020) naar 9.809 (november 2021),een stijging van zo’n 27%. In 2021 zijn daarnaast (vernieuwde) prognoses opgeleverd voor alle Zuid-Hollandse gemeenten, zijn plankaarten opgesteld of gewijzigd en gemeenten ondersteund bij het opstellen van integrale laadvisies. Ook zijn we begonnen prognosekaarten voor snelladen en laden voor logistiek op te stellen, samen met provincie Noord-Holland en de 4 grote gemeenten.

Waterstofbussen
In 2021 is de productie en levering gestart van 20 waterstofbussen voor de concessie Hoeksche Waard/ Goeree- Overflakkee. Ook de aanleg van een waterstoftankstation te Heinenoord is gestart. In 2021 is door de concessiehouder begonnen met de bouw van 3 volledig elektrische en 6 hybride schepen voor het waterbusnetwerk Rotterdam – Drechtsteden voor de nieuwe concessies die in 2022 van start gaat.

Duurzaam transport
Binnen het programma Clean Energy Hubs (CEH) is in 2021 een strategie ontwikkeld met de belangrijkste ontwikkelingen en acties voor de komende jaren. Er is een locatietool opgeleverd om te zoeken naar geschikte locaties voor CEH. Dit zal helpen bij de transitie naar duurzame energie voor wegtransport en binnenvaart op de goederenvervoercorridors.
Het belang van tank- en laadinfrastructuur voor zero-emissie brandstoffen is in 2021 opgenomen in het Omgevingsbeleid. Tegelijkertijd is meegewerkt aan het tot stand komen van een netwerk van laadpunten voor de elektrische binnenvaart, met als locaties de containerterminal Alblasserdam (de provincie heeft hiervoor een financiële bijdrage gereserveerd) en in de omgeving van de Maasvlakte.

De eindresultaten en aanbevelingen van het Europese samenwerkingsverband Clean Inland Shipping (CLINSH) voor verduurzaming van de binnenvaart zijn in november 2021 op de eindconferentie gepresenteerd. Voor de binnenvaart is toekomstonderzoek gedaan naar de diverse alternatieve brandstoffen.

Binnen RH2INE is de RH2INE Kickstart Study opgeleverd door provincie, deelstaat NordRhein-Westfalen, Havenbedrijf Rotterdam, Duisport en Rheincargo. De studie is door de EU gesubsidieerd en geeft inzicht in de duurzame integratie van waterstof als transportbrandstof en de vervolgstappen naar invoering en opschaling.

Zon op Infra
In 2021 zijn drie locaties in Noord-Holland, Noord-Brabant en Zuid-Holland geselecteerd voor het project Zon op Infra (fietspaden). Ook de gezamenlijke aanbesteding om de zonnepaneelfietspaden te maken is in 2021 gestart. Het project is nog niet aanbesteed.

Luchtvaart
We hebben niet deelgenomen aan het traject rond de nieuwe luchtvaartnota en luchtruimherziening omdat deze vanwege de demissionaire status van het kabinet is gepauzeerd.

Wel hebben we in samenwerking met milieudienst DCMR en de gemeente Rotterdam de aanleg voorbereid van een burgermeetnet geluid rond Rotterdam The Hague Airport. Provinciale Staten hebben in het voorjaar budget beschikbaar gesteld. Het plan voor het burgermeetnet bestaat uit een aanvulling op het huidige geluidmeetnet.

Daarnaast hebben we de Luchthavenregeling voor het helikopterplatform op verzoek van een bedrijf in Dordrecht ingetrokken, omdat het niet meer in gebruik is. De Luchthavenregeling voor vliegveld Valkenburg (zweefvliegen) is op verzoek van de grondeigenaar (Rijksvastgoedbedrijf) ingetrokken, in verband met de voorgenomen woningbouw op deze locatie.
We hebben de beleidsregel om ontheffing te verlenen voor tijdelijk en uitzonderlijk gebruik geëvalueerd en geconcludeerd dat dit beleid nu nog voldoet. Maar door nieuwe (technologische) ontwikkelingen, zoals de zeer snelle opkomst van drones, hebben we besloten om het totale beleid voor kleine en recreatieve luchtvaart tegen het licht te houden en te onderzoeken of een bredere herijking van dit beleid gewenst of nodig is.

Regionale Mobiliteitsplannen (RMP)
We hebben in 2021 de regio’s ondersteund bij het opstellen en uitvoeren van Regionale Mobiliteitsplannen (RMP), om de CO ₂ doelen voor mobiliteit te behalen. In Holland Rijnland is duurzame mobiliteit opgenomen in de Regionale Strategie Mobiliteit . In Midden-Holland is het RMP als integraal onderdeel opgenomen in het geactualiseerde Uitvoeringsprogramma Regionaal Verkeers- en Vervoerplan . De MRDH heeft voor het RMP in 2021 een platform duurzame mobiliteit gemaakt. In de Alblasserwaard, de Hoeksche Waard en Goeree-Overflakkee zijn de RMP’s in ontwikkeling. Voor uitvoering en monitoring van RMP’s heeft de provincie kennisdelingsbijeenkomsten georganiseerd. In IPO-verband is eind 2021 gestart een gezamenlijk monitor te maken om de voortgang van RMP’s bij te houden.

Strategisch Plan Verkeersveiligheid 2030
Het landelijk Strategisch Plan Verkeersveiligheid 2030 is vertaald naar een nieuw provinciaal meerjarenplan verkeersveiligheid. Het vernieuwde beleid is beschreven in het provinciaal Uitvoeringsprogramma Verkeersveiligheid 2021-2030 . Dit uitvoeringsprogramma is tot stand gekomen in samenwerking met Metropoolregio Rotterdam Den Haag, onze zes bestuurlijke regio’s, gemeenten, waterschappen, politie, het Openbaar Ministerie, het Regionaal Ondersteuningsbureau Verkeersveiligheid Zuid-Holland en andere partners (ANWB, Fietsbond, Veilig Verkeer Nederland). Het Uitvoeringsprogramma Verkeersveiligheid 2021-2030 biedt regio’s een actueel beleidskader voor de ontwikkeling van regionale uitvoeringsprogramma’s.

Samenwerking wegbeheerders aanpak verkeersonveilige infrastructuur
In 2021 heeft de provincie met andere wegbeheerders samengewerkt in het Provinciaal verkeer- en vervoerberaad (PVVB). Daarnaast neemt de provincie nu in alle regio’s, zowel ambtelijk als bestuurlijk, deel aan de Regionale Platforms Verkeersveiligheid (RPV’s). Verder hebben we, conform ons Uitvoeringsprogramma Verkeersveiligheid, in samenwerking met wegbeheerders het initiatief genomen tot een onderzoek naar 30 km-zones in gemeenten.

Aanvullend onderzoek verkeersveiligheidsrisico’s per regio
We hebben geen aanvullend onderzoek uitgevoerd naar verkeersveiligheidsrisico’s per regio bovenop de onderzoeken in 2019 en 2020. In plaats daarvan hebben wij als regisseur alle Zuid-Hollandse wegbeheerders gevraagd de functie en vorm van hun (aandachts)wegen te onderzoeken en hen gevraagd een plan te maken om deze wegen duurzaam veiliger te maken voor de periode 2021-2027 en verder. Zie paragraaf 6.1.8 van ons Uitvoeringsprogramma Verkeersveiligheid (UPV) Zuid-Holland 2021-2030 .

Regionaal Orgaan Verkeersveiligheid Zuid-Holland (ROV)
Het ROV Zuid-Holland heeft als samenwerkingsverband tussen de provincie en de Metropoolregio Rotterdam Den Haag de wettelijke taak verkeerseducatie ingevuld. In 2021 zijn de bestaande programma’s als School op Seef en TotallyTraffic onderhouden en verder ontwikkeld. Zo is nieuw lesmateriaal op deels nieuwe thema’s ontwikkeld en zijn lessen gedigitaliseerd. De inzet op het programma Doortrappen, bedoeld om senioren veilig op de fiets te houden, is gegroeid naar 17 actieve gemeenten in Zuid-Holland.
Daarnaast hebben we gemeenten, scholen en andere partijen ondersteund in de uitvoering van de landelijke campagnes MONO , BOB , Snelheid en AAN (Fietsverlichting) en regionale initiatieven als de campagne Modder op de weg en de Themamaand Veilige Schoolomgeving .
Gemeenten zijn verder ondersteund met kennis over de toepassing van gedragsmaatregelen bij infrastructuurprojecten. Ontwikkeling van nieuwe diensten is aangejaagd voor jongeren (studenten en maaltijdbezorgers) met een escaperoom en informatieplatform met training.
Tot slot hebben we de kennis en uitvoering van effectmeting uitgebreid, de eigen interne processen zoals inkoop verder geprofessionaliseerd en de samenwerking met een breed netwerk van publieke en private partners voortgezet.

Intensiveren samenwerking MRDH, politie en het Openbaar Ministerie
Voor de handhaving van verkeersveilig gedrag zijn we intensiever gaan samenwerken met de Metropoolregio Rotterdam Den Haag, politie en het Openbaar Ministerie. De provincie Zuid-Holland en MRDH hebben een onderzoek laten uitvoeren naar verkeershandhaving in Zuid-Holland. In dit onderzoek is verkend hoe het proces voor een zo optimaal mogelijke inzet van verkeershandhaving in het licht van de 3E’s ( engineering, education en enforcement) verbeterd kan worden. Het onderzoek is uitgevoerd in samenwerking met gemeenten, politie en het Openbaar Ministerie. De uitkomsten zijn gedeeld met de zes provinciale regio’s.
Tot slot zijn we gestart met een systematiek om de ambitie ‘0 slachtoffers in 2050’ te monitoren, net als de verkeersveiligheidsdoelstellingen rond infrastructuur, educatie en handhaving.