Provinciaal grondbeleid
Provinciale Staten hebben op 31 januari 2018 de nota ‘Naar een opgavegericht Grondbeleid’ 2018-2021’ vastgesteld. Dit vormt de basis voor uitvoering van het grondbeleid in 2021.
Het grondbeleid biedt belangrijke instrument om provinciale doelen te bereiken. Het omvat het beheer en exploitatie van eigen gronden, en aan- en verkopen van gronden voor met name groene en grijze doelen. Daarnaast worden expertises voor haalbaarheid, uitvoerbaarheid, planeconomie en contractering voor grondbeleid ingezet voor beleids- en doelrealisatie. De provincie kiest voor een opgavegericht grondbeleid met een aantal kernwaarden waaraan voldaan moet worden.
Conform het kwadrantenmodel van de Nederlandse School voor het Openbaar Bestuur (NSOB) kan de provincie haar doelen bereiken volgens vier onderscheiden strategieën: in de rol van de rechtmatige, presterende, samenwerkende of meewerkende overheid. Deze strategieën kunnen in samenhang met elkaar worden gevoerd. Belangrijk is echter de notie in al deze strategieën, inclusief bovengenoemde expertises, de ruimtelijke implicaties van het provinciaal beleid te regelen.
De focus op de opgave en op betrokken partners vraagt maatwerk om samen met partners slimme oplossingen te zoeken en om strategische waardering van bestaande grondposities. Dit laatste kan tot de afweging leiden om grondposities ook vast te houden.
Maatwerkoplossingen zoeken en provinciale grondposities strategisch waarderen is een vast onderdeel van de provinciale werkwijze.
Binnen het grondbeleid worden 10 kernwaarden gehanteerd waaronder:
- grondbeleid is marktconform door taxaties en verstoort de markt niet;
- grondbeleid is transparant; uitgifte en verkoop is transparant en volgens het beginsel van gelijk speelveld;
- grondbeleid is gericht op economisch en maatschappelijk waardebehoud;
- strategische aankopen zijn mogelijk als Gedeputeerde Staten daartoe besluiten.
De provincie beschikt over een aantal publiekrechtelijke middelen om haar doelen te bereiken, zoals onteigening en voorkeursrecht. Onderde nieuwe Omgevingswet zal de provincie deze middelen blijven behouden. Bij onteigening wordt in de nieuwe Omgevingswet het principe doorgevoerd dat de overheid die onteigent tot die onteigening besluit. Nu vergt dat een besluit van de Kroon. Dit zal worden geregeld in de Aanvullingswet Grondeigendom, waarvan verwacht wordt dat die, op basis van de Omgevingswet, op z’n vroegst per 1 juli 2022 van kracht wordt. In 2019 is gestart, als onderdeel van het programma invoering omgevingswet, met de invoering van de Aanvullingswet grondeigendom binnen de provincie.
Naast het grondbeleid hebben GS de volgende kaders vastgesteld; als basis voor de uitvoering in 2021: Handelingskader pacht 2018-2021, Pachtprijzenbesluit 2021, Handelingskader