Beleid
Het beleid voor weerstandsvermogen en risicobeheersing is wettelijk verankerd in het Besluit Begroten en Verantwoorden en in het eigen beleid van de provincie in de vorm van de Financiële verordening:
- Wettelijk kader, artikel 11 van Besluit Begroten en Verantwoorden ;
- Financiële verordening provincie Zuid-Holland 2021
In de financiële verordening is vastgelegd dat het systeem van risicomanagement moet leiden tot een integraal en transparant inzicht in risico’s dat het proces van sturing, beheersing, besluitvorming en verantwoording op de verschillende niveaus in de organisatie ondersteunt. Hierbij moet een duidelijke relatie worden gelegd tussen risico's, risicobeheersing en de benodigde risicobuffers. Dit alles om het beslag op beschikbare middelen meer in balans te brengen met voorziene risico's en de transparantie, wendbaarheid en flexibiliteit te vergroten.
Als een risico met financiële gevolgen zich voordoet, schrijft de verordening de onderstaande volgorde van afdekking voor:
- Het risico wordt afgedekt door de middelen die beschikbaar zijn gesteld ter afdekking van risico’s binnen het desbetreffende beleidsdoel;
- Voor zover de middelen als bedoeld onder a ontoereikend zijn, wordt het risico afgedekt door de vrije ruimte en niet-juridische beklemde middelen binnen de ambitie waaronder het beleidsdoel valt
- Alleen voor zover de middelen als bedoeld onder a en b ontoereikend zijn, komt het risico ten laste van de algemene middelen.
Deze benadering impliceert dat risico’s worden afgedekt op het niveau waarop dit risico kan worden beheerst. In praktijk betekent dit dat operationele projectrisico’s binnen het opdrachtbudget worden afgedekt dan wel een bufferreserve wordt opgenomen binnen een ambitie. In de paragraaf Weerstandsvermogen worden slechts die risico’s opgenomen die niet op een lager niveau worden afgedekt, oftewel de netto strategische risico’s.
Het huidige beleid ten aanzien van het weerstandsvermogen is behoedzaam: er wordt een weerstandsratio van >2 aangehouden voor de netto strategische risico’s. Dat wil zeggen dat voor iedere euro die de provincie als risico loopt, er tenminste twee euro als weerstandscapaciteit tegenover staan. De weerstandscapaciteit bestaat uit de beschikbare en beschikbaar te maken middelen om de financiële gevolgen van risico's op te kunnen vangen.
Wat wilden we bereiken in 2021?
Per ingang van 1 januari 2021 is de nieuwe financiële verordening van kracht waar de beleidsnota Weerstandsvermogen en risicobeheersing integraal onderdeel van uit maakt. Dit beleidskader vraagt om een nadere uitwerking, met name inzake de onderliggende systematiek voor risicoreserveringen bij investeringsprojecten, maar ook voor de andere instrumenten, zoals exploitatie, subsidies, deelnemingen en leningen. Hierbij moeten ook nadere afspraken worden gemaakt over de wijze van rapporteren over risico’s om zodoende een integraal inzicht te geven in het totale risicoprofiel van de provincie.
In 2021 is verder ingezet op de doorontwikkeling van het risicomanagement, met name bij de verbonden partijen en de complexe opdrachten. Dit traject loopt parallel met de herziening van de beleidsnota Verbonden partijen in 2021. Bij de complexe opdrachten, waaronder de drie grote projecten, wordt gestreefd naar een actueel risicodossier, zodat risicogestuurde besluitvorming kan plaatsvinden.
Wat hebben we bereikt in 2021?
De volgende resultaten zijn geboekt:
- De uitgangspunten voor de uitwerking van de systematiek voor risicoreserveringen zijn in GS en in de COR besproken. Er loopt een onderzoek om te komen tot concrete voorstellen voor de verbetering en uniformering van de risicoreserveringssystematiek bij investerings- en instandhoudingsprojecten van het PZI. Dit onderzoek wordt 1 e kwartaal 2022 opgeleverd.
- Er wordt een opdracht uitgevoerd om de risicovolwassenheid te bepalen bij de assetgroep Beweegbare Kunstwerken van de Dienst Beheer Infrastructuur.
- De 2 e lijns risicocontrol op de ‘Grote projecten’ van de provincie is gecontinueerd door advisering op de voortgangsrapportages en besluitvormingsdocumenten en is uitgebreid naar een aantal complexe opdrachten.
- Extra middelen (capaciteit) zijn vanaf 2022 beschikbaar gesteld voor de opdracht 'Doorontwikkeling risicomanagement'.